مقایسه کیفیت سؤالات آزمون ارتقای دستیاری قبل و بعد از مداخله آموزشی در دانشکده پزشکی گیلان طی سال های ۱۳۸۹ و۱۳۹۰

مقدمه: آزمون ارتقاء، یکی از مهم ترین آزمون های تراکمی است که در مقطع دستیاری انجام می شود و منجر به صدور مجوز ورود دستیاران به سال بالاتر می گردد، آزمون های چندگزینه ای از عینی ترین و رایج ترین انواع آزمون در آموزش علوم پزشکی هستند، بنابر این یافتن راه کارهایی برای بهبود کیفیت آزمون ها به خصوص در مقاطع تخصصی اهمیت دارد. هدف این مطالعه بررسی تأثیر کارگاه آموزشی طراحی سؤالات چندگزینه ای بر بهبود کیفیت طراحی سؤالات آزمون ارتقای دستیاری دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی گیلان است. روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی (قبل و بعد)، کلیه سؤالات آزمون های ارتقای دستیاری دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی گیلان، مربوط به 12 رشته تخصصصی در سال 89 از نظر ساختار طراحی و سطح تاکسونومی با استفاده از چک لیستی روا و پایا مبتنی بر اصول میلمن بررسی شد (150 سؤال از هر رشته و در مجموع1800 سؤال). بعد از برگزاری 12 دوره کارگاه آموزشی یک روزه طراحی سؤالات چندگزینه ای (mcq) جهت طراحان آزمون (به تفکیک گروه های آموزشی) در طی یک سال، سؤالات آزمون ارتقای سال 90 نیز مورد بررسی قرار گرفت. داده های قبل و بعد از مداخله مربوط به کلیه سؤالاتی که توسط افراد شرکت کننده در کارگاه مداخله ای طراحی شده بود با استفاده از آزمون آماری wilcoxon signed-rank test مقایسه گردید. نتایج: در آزمون کتبی سال 1389، 1204سؤال (09/66 درصد) تاکسونومی یک، 565 سؤال (4/31 درصد) تاکسونومی دو، و 31 سؤال(7/1درصد) تاکسونومی سه داشتند. در سال 1390، 867 سؤال (2/48%) در تاکسونومی یک، 741 سؤال(2/41%) تاکسونومی دو، و 192 سؤال(6/10%) تاکسونومی سه طراحی شده بودند. تفاوت معناداری بین تاکسونومی سؤالات رشته های مختلف در سال های 89 و 90 مشاهده شد (83/23, z=0001/0p<). در زمینه رعایت اصول ساختاری میلمن در سؤالات چندگزینه ای، یافته ها نشان داد که نسبت سؤالات بدون اشکال در آزمون سال 1389، برابر 77/66% و در سال 1390، 22/75% بود. از نظر مراعات اصول میلمن بین کیفیت سوالات آزمون سال های 89 و 90 تفاوت معنادار آماری وجود دارد (703/16z=، 0001/0p<). نتیجه گیری: مطالعه حاضر پیشرفت معناداری را در کاربرد سؤالات مربوط به سطوح عمیق دانش (تاکسونومی 2 و 3) در آزمون ارتقای دستیاری نشان داد که بیانگر تأثیر مثبت مداخله آموزشی انجام شده (کارگاه آموزشی mcq) بود.